Ukufwaya Umupashi Wa Kusefya
Mosa Mahlaba
Selina Masego Morulane

Akantu ako. Mumu mushi wa Museba mu mfumu Salala mwali impanga iisuma saana, imiti iingi, fisabo ifingi ne mimana iikalamba. Mulu uyu mushi mwaikele umukashana iwe shina lya Nasilele. Nasilele aleikala na banakulu na baiche bakwe.
Cila mwaka mu mu mumushi wa Museba mwaleba ukusekelela kwa lusuba. Kanshi umo umwaka ilyo ukutalaala kwampepo kwapitile, ulusuba lwali mupeepi mumushi wakwa Nasilelel icakuti abeekala mushi baali nooku longana mukusekelela ulusuba. Nasilele aleeloleela uku ukusefya kwa mulusuba ukucila ubushiku ubuli bonse mumwaka.

1

Bushiku bumo uluceelo, Nasilele aumfwile abakalamba baleelanshanya pali uku ukusefya. "Abantu ba mumushi mwa Museba baalilufya umupashi wakusefya," efyo bamo baisoseshe.    "Kuti twasefya shani mumushi umo abantu baalaba ifyakusefya?" efyo nabambi baipwishe.

2

Nasilele aliisakamene. "Kuti akasuba kabala shaani ukwabula ukwimba pakuti tushibuke mutulo twa mpepo?" Nasilile aalitontonkenye panshita iitali. "Ningile ukusanga ifyo twalufya," efyatontonkenye Nasilele.  " Kabili ningile ukuyafwaya ifintu ifikaleeta ukufwaisha ukusefya mumushi weesu."

3

Abakalamba bamumushi baalimupaalile pabulendo ubo aali nookukwata. Baalimupeele ne coola cakulongamo ifipe ifyo aali nookusanga. Awe Nasilile efyo alongele ifipe alingile ukusenda pa lwendo lwakwe. Nasilele alyumfwilo umwenso leelo aali neecitetekelo cakuti akabomba umulimo bwino-bwino kabili alefwaisha abekalamushi uku bwesha umupashi wa kusefya

4

Ubushiku bwakonkelopo Nasilele atolele ubulendo. Ayendele ubushiku bonse. Apitili mu impili ne mikonko, aya bwike umumana uwali uukalamba saana nookupita mufimabwe ifyayatwa. Aendele mwilungu nookuyafika kulya kucinshingwa campili shakashika.

5

Ilyo paambile ukufiita, Nasilele afikile mumushi baleetila umushi wa mapatani elyo namalangi ayo tatalile amonapo mubuumi bwakwe. Awe Nasilile efyo aebele abakalamba bamushi ifyo ayendele pakutila engabwesha umupashi wakusefya kubantu bakwe. Banakulu bantu bamo ifi efyo baapeele Nasilele icabupe. Baatile, "Mucitemwiko, tuleekupela iyi penti ukutila inga bwesha nakabili amakaala kumushi obe uushi sanika." Nasilele aalitemenwe nookutootela abakalamba kabili abikile napenti mucoola cakwe. Luceelo-ceelo, ubushiku bwakonkelepo, atoolele ubulendo bwakwe kabili alitemenwe pamulandu wacabupe ico bamupele.

6

Nasilele alyendele ubushiku bonse. Apitile mupanga iikulu iya kwate imiti iyitali. Ilyo bwailile, aumfwile ng'oma shileelila. Eico aendeshe ukuya uko kwaleelila ing'oma. Cilya apalamine aumfwile amaka yakucinda yaleeisa mumakasa yakwe nelyo yanakile.

7

Nasilile aisangile mumushi wa Bubezi. Asangile abantu nabeekala kabili nabashunguluka umulilo elyo baleelisha ing'oma nookwimba. Aebele abakalamba bamumushi umulandu aendele uwakufwayo ukubwesha umupashi wakusefya kubantu bakumwabo. Abantu bamumushi wa Bubezi baamulombele ukutila atushe nokulaala ubushikufye bumo.

8

Uluceelo, imfumu yaitile Nasilele. "We mwana wandi, buule ng'oma iyi iyaibela. Cila nshita wailishapo, ilila ulwimbo lupya." Nasilele atooteele imfumu na bakalamba bamumushi, abuulile ng'oma nookubika mucoola cakwe. Apopene atwalilile noobulendo ninshi na temwa nganshi pali ici caabupe icang'oma.

9

Pabushiku bwacitatu ubwa bulendo bwakwe, Nasilele apitile peebala lyalimo ingo'mbe ishaina, aumfwile mumona mwatampa ukubaba. Aumfwile ifyaleenunkila icakutila calimupele icilaka cakulya necho ali ne nsala te pa kuwama mwe! Aakonkele ukwaleefumina iceena. Ilyo afikile asangile abantu nabeeminina kabili nabakwata neempoto ishakwete Inama iyaipikwa bwino saana. Abantu ba mu mushi uyu tabali batani iyo. Babulile ica kulya ba pelako Nasilele, necho nao ali ne nsala ya chipesha mano tali mukani apoka alalya. Aba abantu baalishibikwe bwino saana palyashi lya ukusefya. Nasilele tatalile alyapo ifyapekanishiwe ngeefi mumweo wakwe.

10

Ubushiku bwankolepo, abakwipika bapeele Nasilele utwakubika mufyakulya utwanunkila uto baishibefye abeene. "We mwana wesu," efyo batiile, "nootu utwa kubika mufyakulya abantu kwikuta teebufi! Tuleekupela ubupe bwafyakulya ifisuma." Nasilele atooteele abakalamba mumushi. Aliishibe kuti aliikwete fyonsefye aleekabila. Namaka cipyacipya, atampile ubulendo bwa kubwelelemo kumushi wa Museba ukushaileepeele.

11

Ilyo afikile, abamumushi baalilongene ukuti bomfwe ifyo aendele. Abeebele ilyashi lyafintu amwene nookumfwa. Elyo aiswile icoola cakwe nookwakanya ifyabupe ifyo bamupeele. Abantu bamumushi balisekeleele pakupokelela ifyabupe. Bukapekape bwa bantu ba mu mishi monse umo Nasilele apatile nookukosa kwakwa Nasilele efyalyengele ukuti ukusefya mumushi mwa Museba kutendeke nakabili. Ukutula apo abantu tabatalile abalaba ukesefya kwa lusuba. Lelo pa fya bupe Nasilele apokele mu mishi monse umo aile, kuti mwatonkanya ati ba fibofyeshye shani mu mushi wakwe? Naimwe lundenipo

12
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Ukufwaya Umupashi Wa Kusefya
Author - Mosa Mahlaba
Adaptation - Caroline Chimba
Illustration - Selina Masego Morulane
Language - IciBemba
Level - Read aloud