Ku Famba U Lavana Na Nchumu Lowu Nga Na Khombo Hi Ximun'Wana
Mosa Mahlaba
Selina Masego Morulane

Ku titimela ka xixika ku hundzile. Ximun'wana xi le ku teniemugangeni wa ka Nkanyezi. Ku nga ri khale vaaki va ta hlengeletana va tlangela nguva leyintshwa. Nkanyezi ri langutela ku yisa emahlweni Nkhuvo wa Ximun'wana ku tlula siku rin'wana elembeni.

1

Mixo wun'wana nimixo, Nkanyezi u twile vadyuhari vambirhi emugangeni va vulavula hi nkhuvo. "Vanhu va ka Ndlovu va lahlekeriwile hi moya wa ku tlangela," un'wana a hefemuteka. "Xana hi fanele ku tlangela njhani nkhuvo wa Ximun'wana emugangeni lowu nga rivala hilaha ku tlangeriwaka hakona," ku vutisa un'wana.

2

Nkanyezi a vilela a ku. "Xana dyambu ri ta endlisa ku yini ku tlhela ri vangama handle ka loko hi nga yimbelela ku ri pfuxa eka vurhongo bya rona bya xixika?" ku vutisa Nkanyezi. Nkanyezi u ehleketile nkarhi wo leha. U tekile xiboho hi ku vula ku, "Ndzi fanele ku kuma leswi swi nga hi lahlekela." "Ndzi fanele ku famba ndzi lava swilo leswi swi nga ta vuyisa moya wa ku tlangela emugangeni wa mina."

3

Vadyuhari va nyikile Nkanyezi mikateko ya vona ka rendzo. Va n'wi nyikile bege ku rhwala swilo leswi nga ta swi kuma. Nkanyezi a chava, kambe a tshemba leswaku u ta humelela.

4

Nkanyezi u fambile siku hinkwaro. U khandziyile xintshambyana, na ku rhelela a ya enambyeni. U tlutile a tsemakanya nambu lowukulu, kutani a khandziya exikarhi ka maribye. U fambile exikarhi ka tindhawu to ka ti nga fambeki ku kondza a fika eka ndzhuti wa ribye ra tintshava.

5

Loko dyambu ri lava ku pela, Nkanyezi u fikile etikweni ra tipheteni na muhlovo leyi a nga si tshama a yi vona. U byerile vadyuhari va tiko hi rendzo ra yena ra ku tlherisela moya wa ku tlangela eka vanhu va yena. Mana wa rixaka leri u nyikile Nkanyezi nyiko. U te eka nhwanyana, "Hi rirhandzu hi ku nyika pende leyi ku vuyisa xiyimo xa muhlovo eka tiko leri nga phunta." Nkanyezi u khensile vakulukumba kutani a hoxa pende eka bege ya yena. Hi mixo lowu landzelaka u yile emahlweni na rendzo rakwe nakambe, a tsakile ngopfu hi nyiko leyi ya muhlovo.

6

Nkanyezi u fambile dyambu hinkwaro, a hundza hi le ka swihlahla swa misinya leyikulu. Loko mapapa ma sungula ku va munyama ku va a kota ku vona, u twile mpfumawulo wa ku chayiwa ka swingomana. U fambe hi ku hatlisa a ya laha a ku biwa swingomana, a va na moya wa ku cinca wu ta eka milenge ya yena leyi a yi karhele.

7

Nkanyezi u tikumile a ri etikweni ra Bhubezi. Vanhu a va tshamile va orha ndzilo, va chaya swingomana na ku yimbelela. A a nga si tshama a twa vuyimbeleri lebyi byo hlamarisa. U hlamusele vakulukumba va tiko hi rendzo ra yena ra ku tlherisela moya wa ku tlangela eka vanhu va yena. Vanhu va Bhubezi va n'wi rhambile ku ya wisa na ku tshama na vona vusiku byebyo.

8

Nimixo hosi yi vitanile Nkanyezi. "N'wananga," ku vula hosi. "Hi lexi xingomana xo hlawuleka. Xi chaya Risimu leri nkarhi wun'wana na wun'wana loko u xi chaya." Nkanyezi u khensile vakulukumba kutani a hoax xingomana a xi hoax ebegeni ya yena. U yile emahlweni ni rendzo ra yena nakambe, a tsakile ngopfu hi nyiko leyi ya vuyimbeleri na ku cina.

9

Hi siku ra vunharhu ra rendzo ra yena, loko a karhi a hundza nsimu ya tintswele to nona, nhompfu ya yena yi sungurile ku nwayisa. Nuhelo wa kahle wu hlamarisile nantswo wa yena kutani nomu wa yena wu sungule ku phoma marha. U landzelerile nuhelo wa kahle, kutani a fika eka tiko leri a nga kuma vanhu va yimile henhla ka nkahelo wa mapoto ya xiculu. Rixaka leri a ri tiveka hi mikhuvo ya rona kasi Nkanyezi a nga si tshama a twa hi vunandzi bya muxaka lowu. Endzhaku ka loko a dyile a ringanela, u byerile vakulukumba va tiko hi rendzo ra yena ro tlherisela moya wa ku tlangela ka yena vanhu.

10

Hi siku leri landzelaka, ntlawa wa vasweswi va n'wi nyikile xihundla xa xipayisisi xo twananisa. "Nhwanyana wa hina," ku vula vasweski. "Hi swipayisisi leswi, ntsako wa makhwiri wa tiyisisiwa! Hi ku nyika nyiko ya ku sweka swakudya swo nandziha." Nkanyezi u khensile vakulukumba kutani a hoax swipayisisi eka bege ya yena. A a swi tiva leswaku u na xin'wana na xin'wana lexi a xi lavaka. Hi matimba lamantshwa lama a nga sungula hi wona rendzo lero leha ro tlhelela etikweni ra ka Ndlovu.

11

Loko a fika ekaya vaakitiko va hlengeletanile hinkwavo na yena ku twa mivalango ya yena. U va byerile mitsheketo ya hi leswi a swi voneke, tweke naswona a swi dyeke. Endzhaku ka sweswo u pfurile bege ya yena ku avelana na vona tinyiko leti a nga nyikiwa. Vaakitiko va hoyozerile ku kuma switsundzuxo leswi swa nkoka. Malwandla ya van'wana na xivindzi xa Nkanyezi xo vuyisa muhlovo, vuyimbeleri na ncino eka vanhu. Hi ndlela yaleyo moya wa ku tlangela wu vuyisiwile eka tiko ra ka Ndlovu.

12
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Ku Famba U Lavana Na Nchumu Lowu Nga Na Khombo Hi Ximun'Wana
Author - Mosa Mahlaba
Translation - Mkomati John Mongwe
Illustration - Selina Masego Morulane
Language - Xitsonga
Level - Read aloud