Yi nghenisa vuxokoxoko, naswona yi tirha hi vuxokoxoko.
-
Yi hlayisa vuxokoxoko, na ku nyikela endzhaku vuxokoxoko.
1
Loko khomphyutara yi tirha hi vuxokoxoko, hi ri yi hlahluva vuxokoxoko.
-
Loko khomphyutara yi hlayisa vuxokoxoko, hi ri yi veka vuxokoxoko eka memori wa yona.
2
Hambiloko u tima khomphyutara, hadirayivhi yi hlayisa vuxokoxoko eka memori wa yona.
-
Hadiravhi yi tala ku kumeka endzeni ka khomphyutara.
3
Fulexedirayivhi kumbe xitiki xa fulexe xi hlayisa vuxokoxoko ku fana na hadirayivha.
-
Xitiki xa fulexe xi pulakiwa eka khomphyutara.
4
Hi tirhisa tiphurogireme ta sofutiwere ku tirha hi vuxokoxoko.
-
Tiphurogireme ta sofutiwere ti hlahluva na ku hlayisa vuxokoxoko eka khomphyutara.
-
Ku na tiphurogireme to hambana eka mitirho yo hambana.
5
Ti apulikhexini eka tifoni ta simati i tisofutiwere. Rito ro koma ra apulikhexini ri vuriwa ‘app’.
6
Ku na ti ‘app’ ta ku tlanga tigemi na migingiriko yin’wana yo nyanyula.
7
U nga hlayisa tibuku to tala eka khomphyutara.
-
U nga pfula mapheji ya buku ku tshikelela batheni kumbe ku fambisa xikirini.
8
Khomphyutara na khonekixini ya ithanete swi na nkoka eka ku hlaya.
-
U nga tirhisa ithenete ku nghena emoyeni na ku languta vadyondzisi va dyondzisa tidyondzo.
9
Ithanete yi nga va ndhawu ya nghozi.
-
Kombela munhu loyi u n’wi tshembaka ku va a ku pfuna ku tirhisa ithanete na ku endzela tiwebusayiti letintshwa.
10
——Swivutiso
Xana nhlahluvo i yini?
Xana khomphyutara yi hlayisa kwihi vuxokoxoko?
Nyika xikombiso xa divhayisi yo hlayisa.
Xana tiphurogireme ta sofutiwere ti hi pfuna njhani?
Hikokwalaho ka yini hi lava ithanete loko hi ri karhi hi tirha hi khomphyutara.
11
——
Buku leyi i ya vumburhi eka ndzhandzelano wa tibuku ta mune leti tivisaka tinhlokomhaka eka thekinoloji ya khomphyutara.
-
Buku leyi ya xitori yi endleriwe va phurojeke ya Zenex Ulwazi Lwethu ya switirhisiwa swo hlaya hi 2021.
12
Your attribution should include the following: Title: Khomphyutarara yi fana na byongo Author/s: Patricia Ndlovu Translator/s: Bongani Maluleke Illustrator/s: Pexels; Pixabay Assurer/s: Arnold Mushwana Language: Xitsonga