Ku hanya na vutsoniwa
African Storybook
Sibusiso Khumalo
Vincent i muhaxi eka Xitichi xa Xiyanimoya xa RX. U le ka Yindlu ya vuhaxi ya Xiyaniomya xa RX ku kandziyisa nongoloko wa yena.
-
Namuntlha, phurogireme ya Vincent yi vulavula hi vana lava hanyaka na swiyimo swo tika swa rihanyo.
-
U burisana na vona hi ntokoto wa vona hi nkarhi wa ntungukulu wa Covid-19.
1
“Ahe vayingiseri, i Vincent laha ndlwini ya Vuhaxi ya Xiyanimoya xa RX. Namuntlha vaendzi va mina i Mulalo, Ashley na Lina,” ku vula Vincent.
-
Vaendzi va titivisa.
-
Vincent a ya emahlweni, “Ntungukulu wa Covid-19 a wu tisile ntlhontlho lowukulu, ngopfungopfu eka vanhu lava hanyaka na vutsoniwa. Byelani vayingiseri hi swona.”
2
Mulalo a sungula, “Ndzi na vuvabyi bya nhlana lebyi ndzi hanyaka na byona. Byi khumba tinyama emirini – milenge, mavoko, na ku hefemula.
-
Loko vhayirasi ya khorona na mavabyi ma mina a ma lo hlangana, a ma ta va ma ndzi dlele! Xifuva xa mina a xi kahle. Vhayirasi leyi a yi ta va yi ndzi hetile!”
3
Lina a ku, “A ndzi ri na ku chava, ndzi na mavabyi ma xifuva, lama ma hlaselaka xifuva xa mina.
-
Loko ndzo khohlola kumbe ndzi hefemulela ehenhla, a ndzi nga swi tivi ku ri i xifuva kumbe i vhayirasi ya khorona. A ya ta hlasela xifuva xa mina hi ndlela yo biha.”
4
Ashley a engetela mavonelo yakwe, “Ndzi na xiyimo lexi vuriwaka ntshikilelo wa mianakanyo. Xi khumba rihanyo ra mina ra mianakanyo naswona ndzi fanele ndzi dya mirhi.
-
Mikarhi yin’wana ndzi twa ndzi tsanile swinene, kumbe ndzi hlundzukile swinene. Nkarhi wun’wana matitwelo ma mina ma cinca hi ku hatlisa swinene. Swa tika ku lawula matitwelo ma mina.”
5
“Hi khensa ku va mi avelanile na hina ntokoto wa lowo na hina. Xana a xi ri kona xokahle lexi nga humelela hi nkarhi wa ntungukulu?” ku vutisa Vincent.
-
“Ndzi kotile ku tshama nkarhi wo leha na vandyangu. Hi tlangile mitlangu ya tibodo swin’we, naswona ndzi tiphinile hileswi,” ku vula Lina.
6
“Ndzi kotile ku tshama nkarhi wa kahle na vandyangu. Nkateko wa kona, a ndzi kota ku teka mirhi hi ndzexe ekaya,” ku hlamula Mulalo.
-
“Ndzi tekile xiboho xa ku teka nkarhi lowu ndzi wu tirhisa kahle. A ndzi khomanile na vandyangu. Ndzi tlhelele eka Xikwembu ndzi khongela,” ku vula Ashley.
7
Vincent a languta nkarhi eka khumbi ra yindlu yo haxela. “Xobiha i ku hi heleriwa hi nkarhi!” a vula.
-
“Eka vana van’wana lava nga kumeka va ri vuvabyi bya mianakanyo kumbe bya miri, xana hi wahi marito mo hlohlotela lama mi nga avelanaka na vona wona?” ku vutisa Vincent.
8
Ashley a hlamula ku sungula, “Ku na ndhambiketo hala handle loko u ri na vuvabyi bya mianakanyo kumbe ku nga tshamiseki kahle.
-
Vanhu va anakanya ku ri swi nga endleka u penga kumbe u rhandza mahlo ma vanhu, ndzi lava leswi swi cinca. Swi kahle ku va u nga vi kahle.”
9
Lina wa pfumela a ku, “Xsundzuxo xa mina eka van’wana i ku u fanele u tikhoma kahle. Ti lehisele mbilu wena. U endla hilaha wena u kotaka hakona.”
-
Mulalo a engetela, “U nga lahli thawula! Ku na mitlhotlho kambe u nga ha fikelela milorho ya wena.”
10

Swivutiso


  1. Tsala tinhlamusela ta marito lama: xiyimo, vuvabyi byo hanya na byona, hambukisano.
  2. Kuma marito eka ntsheketo lowu lama ma vulaka leswi fanaka na leswi: ngopfu, ringanyeta, nkateko.
  3. Swi vula yini ku ‘kumiwa u ri na vuvabyi bya mianakanyo na miri’?
  4. A ku ri na nchumu wa kahle eka wena hi nkarhi wa ntungukulu?
11

-
Buku leyi ya xitori yi huma eka swiviko swa Xiyanimoya xa RX. Xiyanimoya xa RX i xitichi xa xiyanimoya xa le ka inthanete, lexi nga xa vana no haxiwa hi vana.
-
Xiyanimoya xi fambisiwaka kusuka eRed Cross War Memorial Children’s Hospital eCape Town.
-
Xiyanimoya xa RX xi pfuna vana ku rungula switori hi timhaka leti nga ta nkoka eka vona.
-

Vhakela Xiyanimoya xa RX
12
Your attribution should include the following:
Title: Ku hanya na vutsoniwa
Author/s: African Storybook
Translator/s: Hlongwani Hlongwani
Illustrator/s: Sibusiso Khumalo
Assurer/s: Arnold Mushwana, Bongani Maluleke
Language: Xitsonga

© Zenex Foundation - Saide 2024

CC BY includes the following elements:
 BY   – Credit must be given to the creator