Ku vika hi ku pfaleriwa
African Storybook
Khanyisa Masemola
Xitsonga
Longer paragraphs
Hi le ndlwini ya vuhaxi ya Xiyanimoya xa RX eRed Criss Children’s Hospital eCape Town.
-
Xiyanimoya xa RX i xitichi xa lexi fambisiwaka hi vana. Xi tala ku haxa ku suka eka yindlu ya vuhaxi exibedhlele.
-
Kambe hi nkarhi wa ku mpfalelo wa Covid-19, yindlu ya vuhaxi a yi pfariwile.
1
Loyi i Akhona. I muviki eka Xiyanimoya xa RX.
-
Hi nkarhi wa ku pfaleriwa, Akhona a nga swi koti ku kandziyisa nongoloko wa yena endlwini ya vuhaxi ya RX.
-
Eka phurogireme ya xiyanimoya, Akhona a burisana na vanhu hi timhaka leti khumbaka vona.
-
A lava ku vika hi ntokoto wa ku pfaleriwa eka muganga wa yena.
2
Kambe hikwalaho ka ku pfaleriwa, Akhona a nga swikotakanga ku burisana na vanhu hi nyama.
-
U komberile vanhu va muganga wa ka vona lava va nga na tiqingho leswaku va rhumela mahungu hi nkandziyiso wa rito.
-
Kutani Akhona u kandziyisile nongoloko a ri karhi a tirhisa riqingho ra le nyongeni.
-
Hi lawa mahungu man’wana lawa a ya kumeke.
3
Hungu ra Mudyondzisi Thuli:
-
“Ndzi tsundzuka vadyondzi va mina swinene! Ndzi na ntlawa wa vatswari eka WhatsApp, laha ndzi va rhumelaka ntirho kona.
-
Kambe ndzi dyondzisa eka ndhawu leyi nga swela naswona a hi vatswari hinkwavo lava va nga na mfikelelo wa inthanete. I ntlhontlho swinene.”
4
Hungu ra Riaz:
-
“Ndzi vilela hi xiyimo xa mina xa rihanyo. Hi mikarhi yo tala, vanhu lava va sweleke va na masocha ya miri ya le hansi.
-
Ndzi tirhisa whilichere, a ndzi swi koti ku hlamba swandla hi mikarhi hinkwayo kambe ndyangu wa mina wa ndzi pfuna swinene.
-
Va tiyisisa leswaku ndzi na xixuvi.”
5
Hungu ra Khethiwe:
-
“Ekaya hi ndyangu lowukulu swinene naswona exikarhi ka hina ku na vatirhi va nkoka, kambe sweswi a va tshami na hina.
-
Leswi hi tshamelaka ro swi endla i ku khongelela vuhlayiseki bya vona, na bya hina.”
6
Hungu ra Kokwani Gabbie:
-
“A ndzi mudyondzisi, kambe sweswi ndzi fanele ndzi dyondzisa vana vambirhi ekaya. Vana havumbirhi ka vona va lava ku vekiwa tihlo hi ndlela leyi fanaka.
-
Kutani xiyimo ekaya xi na ntshikilelo lowukulu swinene. Nkateko wa kona eka hina, hi na Wi-Fi leyi nga pimiwangiki.”
7
Hungu ra Buhle:
-
“Ku pfaleriwa a ku ndzi khumbangi mina hikuva ndzi titshamela ekaya. Ndzi suka ntsena loko ndzi ya exikolweni kumbe ekerekeni.
-
Ku pfaleriwa ku ndzi khumbile hi ndlela ya leswaku moya wo tenga lowu ndzi wu kumaka wu le kaya.”
8
Hungu ra Lwazi:
-
“Xiphiqo lexikulu lexi nga va kona xi ve eka xikolo. A ndzi toloverile ku va na mudyondzisi emahlweni ka mina hi xiviri.
-
Swa tikanyanya ku yingisela eka foyini kumbe ku vona mudyondzisi eka vhidiyo.”
9
Akhona u hlawula mahungu lama a nga ta ya tirhisa eka nongoloko wa yena. Kutani a kandziyisa nongoloko wa yena.
-
“Ndza losa, hi mina Akhona, ndzi vika kusuka ekamareni ra mina ro etlela. Mpfumawulo swi nga endleka wu nga vi kahle ngopfu!
-
Namuntlha, hi ta twa hilaha vatswari, vadyondzisi na vana va hanyaka hakona na ku pfaleriwa…”
10

——Swivutiso


  1. Tsala nhlamuselo ya marito lawa: ku pfumala, masocha ya miri, leswi nga riki na swipimelo.
  2. Xana Mudyondzisi Thuli u na ntlhontlho wihi?
  3. Hikwalaho ka yini Riaz a ri na ku vilela hi rihanyo ra yena?
  4. I ncini lexi tisaka ntshikilelo eka Kokwana Gabbie?
  5. Hi xihi xitsundzuxo lexi u nga nyikaka Mudyondzisi Thuli, Riaz, na Kokwana Gabbie?
  6. Kuma hi tindlela ta ntlhanu leti Nhlangano wa Xihambano xo Tshwuka wu hi seketelaka ha tona.
  7. Xana ndyangu wa wena wu nga ku seketela njhani ekaya hi ntirho wa xikolo?
  8. Hlamusela swilo swa kahle swimbirhi swa ku dyondza u ri na mudyondzisi emahlweni ka wena.
11

——


Buku leyi ya xitori yi huma eka swiviko swa Xiyanimoya xa RX. Xiyanimoya xa RX i xitichi xa xiyanimoya xa le ka inthanete, lexi nga xa vana no haxiwa hi vana.
-
Xiyanimoya xi fambisiwaka kusuka eRed Cross War Memorial Children’s Hospital eCape Town.
-
Xiyanimoya xa RX xi pfuna vana ku rungula switori hi timhaka leti nga ta nkoka eka vona.
-

Endzela xiyanimoya xa RX
12
Attribution CC BY
Your attribution should include the following:
Title: Ku vika hi ku pfaleriwa
Author/s: African Storybook
Translator/s: Hlongwani Hlongwani
Illustrator/s: Khanyisa Masemola
Assurer/s: Arnold Mushwana, Bongani Maluleke
Language: Xitsonga

© Zenex Foundation - Saide 2025 (Updated Edition)

CC BY includes the following elements:
 BY   – Credit must be given to the creator