Buka ena e ka ha ngaka ya mona Afrika Borwa e bitswang Bongani Mawethu Mayosi.
-
E ne e le Rasaense ya ileng a sibolla tsebo ya bohlokwa ka mahloko ba pelo.
1
Bongani o tswetswe selemong sa 1967, motseng wa Mthatha, porofensing ya Eastern Cape e mona Afrika Borwa.
-
O kene sekolo motsaneng wa Ngqamakhwe.
-
Mmae e ne e le mooki, mme ntatee e le ngaka.
2
Kamora tsatsi le leng le leng la mosebetsi, batswadi ba Bongani ba ne bua ka mosebetsi wa bona.
-
O ile a ba le thahasello ka diqaka tsa tsa bophelo bo botle, le ho thuseng batho.
-
Ha a utlwa ka mosebetsi wa batswadi ba hae, o ile a ba le thahasello ho tsa Saense ya tsa Bophelo.
3
Sekolong, Bongani o ile a rata dithuto tsa Dipalo le Saense ya tsa Bophelo.
-
O ile a sebetsa ka thata dithutong tseo hobane o ne a batla ho ba ngaka.
-
Ha a qeta sekolong se phahameng, o ile a ya ithuta unibesithing ya KwaZulu-Natal le Cape Town. E ne e le moithuti ya hlwahlwa.
4
Bongani o ile a fumanqa kgau ya ho ya ntshetsa dithuto tsa hae pele unibesithing ya Oxford e Engelane.
-
O ile a boela a ya ithuta naheng ya Amerika. Yaba o kgutlela Afrika Borwa ho tlo sebetsa jwaloka ngaka.
-
E ne e le ngaka e lokileng, e mosa, e neng e rata bakudi ba yona.
5
Ka nako e kgutshwanyane, Bongani, a boela a ya mose ho mawatle hape.
-
O ne a batla ho ithuta haholwanyane ka khadioloji.
-
Khadioloji ke thuto ya tsa pelo le mahloko a amanang le yona.
-
Bongani e ne e le ngaka ya pelo.
6
Ngaka Mayosi o ne a sebetsa le bafuputsi ba babang ba mose. Ba ile ba sibolla ntho e nngwe ya bohlokwa haholo.
-
Bafuputsi bana ba ile ba sibolla hore hobaneng ha batho ba bang ba tshwarwa ke mahloko ba pelo.
-
Tshibollo ena e ne e le ya bohlokwa dingakeng lefatsheng ka bophara.
7
Bongani o kgutletse Afrika Borwa e le setsebi se nang le tsebo ya bohlokwa ya bongaka.
-
O ile a sebetsa le letona la tsa bophelo la naha, a mo fa keletso ka mathata a naha a tsa bophelo.
-
Toro ya hae e ne e le ho bona dinaha tsa Afrika di rarolla mathata a tsona a tsa bophelo ka ho sebedisa Saense.
8
Bongani o ne a itshepa jwaloka ka Rasaense wa MoAfrika. Tshibollo ya hae e ne e le ya bohlokwa lefatsheng ka bophara.
-
Afrika Borwa e ile ya keteka mosebetsi le dikatleho tsa hae.
-
O ile a tlotlwa ka kgau e hodimodimo ya Saense e bitswang Order of Mapungubwe.
9
Bongani e ne e le Moporofesara wa Mafu a Pelo Unibesithing ya Cape Town (UCT).
-
Ka ho ruta hahae, o ile a arolelana tsebo le baithuti ba hae.
-
O ne a utlwisisa mathata a baithuti ba bangata. O ile a kgothatsa dingaka tsa batjha le ba bang ba ithutang Saense ya tsa Bophelo.
10
Moporofesara Mayosi o ile a phahamisetswa ho ba Hlooho ya Saense ya tsa Bophelo UCT.
-
O ne a dula a le maphatephate mosebetsing, e ne e le titjhere, mofuputsi le moetapele.
-
Bongani Mayosi o hopolwa jwaloka mohlala o motle bathong ba bangata.
11
Ho tloha sekolong sa mahaeng, e bile moetapele ho tsa Saense ya tsa Bophelo Unibesithing e kgolo ya Afrika Borwa.
-
E bile setsebi sa matjhaba Saenseng ya tsa Bophelo.
-
Bongani o fihlelletse dikatleho tse ngata bophelong ba hae empa o ne a dula a ikokobeditse.
12
Ha re ithuta ka Saense re ka nahana
-
Ka Ngaka Mayosi.
-
Re ka keteka dikatleho tsa hae le tsa boRasaense ba bang ba Afrika.
-
Re ka kgona le ho keteka boleng ba tsebo ya Afrika.
13
——Dipotso
Ke mang ya bolelang pale ena? Pale ena e ka ha mang?
Bongani o bile le thahasello tsa bophelo le Saense neng? Hobaneng?
Ke eng Khadioloji?
Batlisisa ha batsi ka mosebetsi Saenseng ya Bophelo.
14
——Lenane la dibuka tse letotong lena
Andile Mji
Asnath Mahapa
Bongani Mayosi
Charlotte Maxeke
Mmantsane Moche Diale
Mulalo Doyoyo
Tebello Nyokong
Tshilidzi Marwala
15
——
Pale ena e qapuwe le ho ngolwa ka puo ya isiXhosa jwaloka karolo ya porojeke ya 2020 ya Zenex Ulwazi Lwethu ya dibuka tse balwang.
16
Your attribution should include the following: Title: Bongani Manyosi ngaka ya pelo Author/s: Nozuko Mkizwana Translator/s: Maria Vaz Illustrator/s: Sibusiso Khumalo Assurer/s: Nthabiseng Tsatsi, Mathapelo Morake Language: Sesotho (South Africa)