Nkgona Gcina o ne a mo phetela dipale hoo a neng a kgona ho rala ditshwantsho tsa dipale ka kelellong ya hae.Gcina o ne a mamela ka hlooko ha nkgonae a mo phetela pale.Ha Gcina a le dilemo tse leshome, mmae o ile a mo nka ho ya dula Eastern Cape.

Gcina o phetse moo ho neng ho sena boithabiso ho hang le haele thelebeshene. O hotse a rata ho bala dibuka.A qala ho ngola dipale le dithotokiso ka seXhosa.O ne a le maphathephathe ka mosebetsi wa hae wa sekolo, hape a thusa kerekeng.

Ka tsatsi le leng moruti a mo mema ho ba le yena le mosadi wa hae ntlung ya bona.Ka lesatsi le hlahlamang, moruti a mo mema ho ya le yena koponong motseng o haufi.Kopano e ne e le moreneng.

Kopano e ne ele ka ho dumella dikgomo ho fula masimong a poone.Ha a ntse a le moo, a bona monna a apereng diaparo tsa setso tse mmala o kganyang.Monna yeo e ne e le seroki. Seroki hape ke sebini se serokang se bile se bina meketeng ya setso.

Gcina o ne a kgahluwe ke ka moo seroki se bontshang tsebo le puo ya hae. Mme Gcina o ile a tsebiswa morena le seroki.Ha seroki se tsukutla hlooho Gcina, o ile a ikutlwa jwaloka seroki.Gcina a nka qeto ya ho ba seroki.

Ka 1979, Gcina a fallela Johannesburg, moo a ileng ya ba mosebeletsi wa malapeng. O ne a sala le bana ba bane ba neng ba thibane ditsebe.Ka tsatsi le leng a nahana ho ba kgutsisa ka ho ba phetela pale.Pale e ne e bua ka Nanabuhlele, phoofolo e tshabehang e kgolo e mebalabala e dulang metsing.

O ne a sa nahane hore bana ba tla thabela dipale tsa seAfrika, empa ba hweletsa bare: “Re qoqele pale enngwe!”A nka qeto ya ho latela lekala la ho ngola dipale.O ne a batla ho kgothaletsa bana ho mamela dipale tsa bo nkgonwa bona.

O ile a qala ho ngola dibuka, dipapadi le dipale tse ngata le dithotokiso tsa bana.Enngwe ya dipale tsa hae tsa pele ebile, ‘My Dear Madam.’Ena ke pale ya bophelo ba hae e le mosebeletsi wa lapeng.Enngwe pale ya bohlokwa nakong ena ebile ‘Love Child’ e neng e bua ka ha bophelo ba hae yena Gcina.

Gcina o ne a batla ho tshireletsa lekala la ho phetha dipale, yaba o theha mokgatlo o bitswang Zanendaba.Zanendaba ke lentswe la sezulu le bolelang hore ‘tlo ka ditaba ’kapa ‘nqoqele pale’.Zanendaba institjhuti e kwetlisa batho ba nang le kgahleho ya ho pheta le ho ngola dipale.

Gcina a qala letsholo la dibuka la Nozincwadi Mother ka 2001.Gcina o kgothaletsa ho bala ka ho qoqa dipale le ho ngola dibuka tsa bana.O ile a qala ho etela mahaeng mona Afrika Borwa, e le ho arolelana le bana bohlokwa ba ho bala.O ile a fana ka dibuka dikolong tseo a di etetseng bakeng sa dilaeborari tsa bona.

Gcina o ile a nka karolo e ka pele papading e fumaneng kgau e bitswang ‘Have you seen Zandile?’Papadi ena e bua ka ngwananyana ya dulang le nkgonae Durban, yaba mmae a mo nka o mo isa mahaeng Eastern Cape.Gcina o ngotse pale ena e itshetlehile ka tsa boiphihlelo ba hae.

Hona ke hoo Nokugcina a ho buileng ka mosebetsi wa hae:“Ke pheta dipale tsena e le hore ke tsose dipale ho batho ba bang, hobane ke kgolwa hore motho e mong le e mong ya phelang o na le pale yeo a ka e qoqang.”Na o na le pale yeo o ka re qoqelang yona?