Gcina Mhlophe, moanegi wa makgona
Eric Khorombi
Vusi Malindi
Sepedi
Longer paragraphs

——


Kanegelo ye e bolela ka Nokugcina Mhlophe.
-
O belegwe ka ngwaga wa 1958, go la KwaZulu-Natal. O godišitšwe ke koko wa gagwe.
-
Koko wa gagwe o be a fela a mo anegela dikanegelo ka Sezulu. O anegetše Gcina dikanegelo tše dintši kudu go tloga bjaneng bja gagwe.
1
Koko wa gagwe o be a kgona go mo anegela dikanegelo ka tsela ye a bego a bile a bona seswantšho ka monaganong wa gagwe.
-
Gcina o be a theeletša gabotse ge koko wa gagwe a mo anegela kanegelo.
-
Erile ge Gcina a na le mengwaga ye lesome, mmagwe a mo tšea a yo dula le yena Kapa Bohlabela.
2
Gcina o goletše moo go bego go se na dilo tša boithabišo, le thelebišene e se gona. Go goleng ga gagwe, Gcina o be a rata go bala dipuku.
-
O ile a thoma go ngwala dikanegelo le direto ka SeXhosa.
-
Godimo ga moo, o be a hlokomela dithuto tša gagwe ebile a thuša kerekeng.
3
Ka letšatši le lengwe, moruti le mosadi wa gagwe ba ile ba mo laletša gore a tle motseng wa bona.
-
Letšatšing le le latelago morago ga dijo tša mesong, moruti a kgopela Gcina gore a ye le yena kopanong ya mo motseng.
-
Kopano e be e ilo swarelwa ka mošate.
4
Kopanong go be go bolelwa ka taba ya go re dikgomo di dumelelwe go fula ka mašemong a mabele.
-
Gona moo kopanong o ile a bona monna yo a bego a apere diaparo tša go taga tša setšo.
-
Monna yo e be e le imbongi. Imbongi ke motho yo a retago le go opela direto le dikoša tša setšo meletlong ya Seafrika.
5
Gcina o ile a kgahlwa ke ka mokgwa woo imbongi a bego a šomiša bokgoni bja gagwe le polelo. O ile a tsebišwa go kgoši le imbongi.
-
E rile ge imbongi a mo dumediša ka seatla, a ikwa eke ke moreti.
-
Ke mo Gcina a tšerego sephetho sa go ba moreti.
6
Gcina o ile a hudugela Johannesburg ka 1979, mo a šomilego bjalo ka mothuši wa ka ntlong. O be a hlokomela bana ba bane ba go seleka.
-
Ka letšatši le lengwe, o ile a tšea sephetho sa go ba anegela kanegelo gore ba homole.
-
Kanegelo e be e bolela ka Nanabuhlele, lekgema le legolo la mebalabala, la go dula ka meetseng.
7
O be a sa tsebe ge e le gore bana ba tlo rata dikanegelo tša gagwe tša Seafrika, efela ge a fetša ba be ba goeletša, “Re anegele ye nngwe!”
-
O ile a tšea sephetho sa go thoma go ngwala dikanegelo.
-
O be a nyaka go hlohleletša kgahlego ya bana dikanegelong tša bokoko wa bona.
8
O ile a thoma go ngwala dipuku tša bana, dipapadi, dikanegelo tše dintši le direto.
-
Ye nngwe ya dikanegelo tša gagwe tša mathomo e bile, ‘My Dear Madam.’
-
Kanegelo ye e bolela ka bophelo bja gagwe bjalo ka mothuši wa ka ntlong.
-
Ye nngwe kanegelo ye bohlokwa nakong ye e bile ‘Love Child’, ye e bolelago ka bophelo bja Gcina.
9
Gcina o be a nyaka go šireletša bokgabo bja go anega dikanegelo. Ka kgopolo ya maikemišetšo ao, a thoma Zanendaba Instutute.
-
Zanendaba ke lentšu la Sezulu leo le hlalošago gore ‘etla le ditaba’ goba ‘nkanegele kanegelo.’
-
Zanendaba Institute e hlahla batho bao ba nago le kgahlego ya go anega le go ngwala dikanegelo.
10
Gcina o ile a thoma lesolo la Nozincwadi Mother of Books ka 2001.
-
Gcina o hlohleletša go bala ka go anega dikanegelo le go ngwala dipuku tša bana.
-
O ile a thoma go etela mafelo a magaeng ka Afrika Borwa go lemoša batho ka bohlokwa bja go bala.
-
Sekolo se sengwe le se sengwe seo a bego a se etela o be a ba fa dipuku tša bokgobapuku.
11
Gcina o tšere karolo ya go ba moanegwathwadi papading ya go thopa sefoka ya go bitšwa, ‘Have you seen Zandile?’
-
Papadi ye e bolela ka mosetsanyana wa go dula le koko wa gagwe go la Durban, gomme mmago Zandile a mo tšea a mo iša Kapa Bohlabela.
-
Gcina o ngwetše papadi ye a lebišitše go maitemogelo a gagwe.
12
Ge a bolela ka mošomo wa gagwe, Nokugcina Mhlophe o rile:
-
“Ke anega dikanegelo gore ke tsošološe dikanegelo tša batho ba bangwe, gobane ke dumela ka nnete gore motho yo mongwe le yo mongwe yoo a phelago, o na le kanegelo yeo a ka e anegago.’
-
Na o na le kanegelo yeo o ka re anegelago yona?
13

——Dipotšišo


  1. Na Gcina Mhlophe ke mang?
  2. Ke eng seo se dirilego gore Gcina a nyake go ba sereti?
  3. Ke eng seo se dirilego gore Gcina a thome go ngwala dikanegelo?
  4. Nyaka kanegelo ya go ngwalwa ke Gcina gomme o e balele godimo.
  5. Ngwala kanegelo ka ga tiragalo yeo e kilego ya go hlagela bophelong bja gago.
14

——Puku ye e hlamilwe le go ngwalwa ka polelo ya Tshivenḓa, bjalo ka karolo ya porojeke ya Zenex Ulwazi Lwethu ya 2021.


    15
    16
    Attribution CC BY
    Your attribution should include the following:
    Title: Gcina Mhlophe, moanegi wa makgona
    Author/s: Eric Khorombi
    Translator/s: Connie Makgabo
    Illustrator/s: Vusi Malindi
    Assurer/s: Dikeledi Queen Shai
    Language: Sepedi

    © Zenex Foundation - Saide 2024

    CC BY includes the following elements:
     BY   – Credit must be given to the creator