Please view the book
in landscape mode.
U-Andile Mji kanye nomnambitho weenomboro
Glanice Masilo
Kamogelo Matlawe
—
—
U-Andile Mji sisazi kezeembalo.
-
Le yindaba ekhuluma ngo-Andile nakasakhulako amsanyana, nangendlela afunda ngayo ukuthanda iinomboro.
1
U-Andile wabelethelwa eGqeberha, ePumalanga Kapa.
-
Bekahlala nonina noyise. Bebahlala e-New Brighton.
-
Eduze nalapha bebahlala khona, kwabe kunethreste elibizwa ngokuthiwa yiTyeni. Ubamkhulwakhe bekahlala lapho.
2
U-Andile bekathanda ukuvakatjhela ubamkhulu wakhe, owabe anesibaya seenkomo.
-
Ubamkhulu wakhe bekambuza athi, “Zingaki iinkomo eziduna, begodu zingaki iinkomo ezisikazi? Zingaki iinkomo ngesibayeni?”
-
U-Andile wafunda kokuthoma indlela yokubala ukuyokufikela ku-10 ngemino yakhe. Bese ukuyokufika kuma-20, ngamazwani wakhe! Bese wakwazi ukubala ngakuhlanu.
3
Ekuseni khulu, umkukurumbu bewulila. Bekuli-iri lesihlanu nabavukako. Bebazilungiselela ukuyokusenga iinkomo.
-
Ngemuva kwalokho, bakhamba baya entabeni eseduze basa iinkomo emadlelweni.
-
Bebasebenzisa ilanga ukubona isikhathi.
4
Emini, ubamkhulu wakhe bekambiza ukobana eze azokudla. Isikhathi bekuli-iri letjhumi nambili.
-
Bekazi lokha nakusikhathi sokuya ekhaya. Okukulokha ilanga nalitjhingako.
-
Uzakubala iinkomo abone bonyana zoke zibuyile.
5
Lokha u-Andile nakathoma ukuya esikolweni uyise wamthengela iwatjhi.
-
Wabe asebenzisa iwatjhi yakhe ukubala ngakubili, ngakuthathu nangakune.
-
Iwatjhi yakhe yabe ineenomboro ukusukela kukunye ukuyokufikela etjhumini nambili.
-
U-Andile bekakghona ukufunda iinkomba ukobana atjho isikhathi, nakusiquntu kudlule i-iri, nemizuzwana hlangana.
6
U-Andile bekakghona ukubala iinomboro ngomkhumbulo.
-
Bekakghona ukubala ukuya phambili nemuva ngehloko.
-
Lokha ikomo nayizalako. U-Andile bekazakubuyelela abale amakonyana.
-
Bekakghona ukubala atjho amalanga weveke naweenyanga zomnyaka, ngokulandelana kwazo.
7
NgaboLesihlanu, bekapaka iinkhwama zakhe akhambe ayokuvakatjhela ubamkhulu wakhe. Afike ahlale lapho ilanga langoMgqibelo nelanga langoSondo.
-
NgoMvulo, bekabuyela ekhaya bese ubuyela esikolweni.
-
Lokha iinkolo nazivalwako, bekavakatjhela ubamkhulu wakhe.
8
Lokha u-Andile nakathoma ukuya esikolweni. Bekasebenzisa amatje neengodo ukubala.
-
Bekasebenzisa imino yakhe ukutlola phasi ehlabathini. Wabe azijayeza ukuhlanganisa iinomboro ethulini.
-
Ikumba yokufundela yabe ingaphasi komuthi. Lokha izulu nalinako, bebangayi esikolweni.
9
Lokha umsana obuya eBrighton nakakhulako, waya eyunivesithi wayokufunda iimbalo. Wafunda iminyaka eminengi.
-
UPhrofesa uMji wabe asebenza emkhakheni weembalo obizwa ngokuthiwa ziimbalobalo.
-
Nanje usakghona ukutjho isikhathi njengakade, asebenzisa ilanga.
10
Namhlanjesi, u-Andile unguPhrofesa Mji. Usebenzisa imino yakhe ukuthayipha kukhomphyutha.
-
Usebenzisa iinomboro namagrafu ukucoca iindatjana. Usebenzisa iimbalo ukurarulula imiraro.
-
Usebenzisa iimbalobalo ukuphendula imibuzo efana nokuthi, ‘Iyini i-avareji yobudala babantwana esikolweni lesi?’
11
UProfesa Mji usebenza ngamakhomphyutha neenomboro.
-
Uthi, “Ikhomphyutha yihle, kodwana kwesinye isikhathi iyonakala! Ingqondo yami ihlala nami ehloko bekuyokufika ekugcineni.
-
Kezeembalo ayikho into etjhugulukako. Iinomboro zihlala zinjalo.”
12
UPhrofesa Mji unomlayezo afuna ukukutjela wona:
-
“Ukwazi iimbalo, kufanele uzijayeze ukusebenza ngeenomboro. Iimbalo kukwazi ‘indlela yokwenza’.
-
Iimbalo ziindlela. Kufanele ufunde ukucabanga ngeenomboro. Nawenze njalo uzakuba yingwenya!”
13
—
—
Imibuzo
U-Andile wathoma njani ukufunda ngeenomboro nokubala?
Ingabe kuqakathekile ukwazi ukwenza iimbalo ngaphandle kwekhomphyutha namkha isibalisi?
Balela phambili ngakubili, ngakuthathu bese ngakune. Ngemuva kwalokho ubale ukuya emuva!
Umkhakha wemBalobalo ubandakanya ini?
Urhulumende ulisebenzisa njani ilwazi lemBalobalo?
Ngimaphi amanye amabizelo amabili afuna ilwazi leenomboro? Hlathulula.
Ngisiphi isifundo osithanda khulu? Hlathulula bona uzifundisa njani ukuthi usebenze ngcono kiso.
Kuthiwa ‘iimbalo zikiyo yoke into’. Nikela iimbonelo ezintathu zokuthi kungani lokhu kuliqiniso.
14
—
—
Iincwadi eziselungelungeni leli
U-Andile Mji
U-Asnath Mahapa
UBongani Mayosi
UCharlotte Maxeke
UMmantsane Moche Diale
UMulalo Doyoyo
UTebello Nyokong
UTshilidzi Marwala
15
—
—
Indatjana le yatlhanywa begodu yatlolwa ngelimi leSetswana, njengengcenye yephrojekthi yeZenex Ulwazi Lwethu ye-2020 yeencwadi ezingafundwa.
16
Your attribution should include the following:
Title
: U-Andile Mji kanye nomnambitho weenomboro
Author/s
: Glanice Masilo
Translator/s
: Sponono Mahlangu
Illustrator/s
: Kamogelo Matlawe
Assurer/s:
William Jiyana
Language:
isiNdebele
© Zenex Foundation - Saide 2025 (Updated Edition)
CC BY
includes the following elements:
BY
– Credit must be given to the creator