Magozwe
Lesley Koyi
Wiehan de Jager

Tio-fɔrɔ na wo Nairobi ne to ye ko ŋwae de sɔŋɔ kolo ba na ni bia balo na ba jege tiina ba ni ba to wora. Ba zaane tipora maama de ka na poori tei to mo. Tetente dedoa mo bia bam zaŋe ba piri ba sare ba na pene pwoone yiga ne de waaro to. Bá maa dwe mini se bá weere bá li bá waaro. Magozwe ye bakeiri sem wo dedoa mo. Wonto mo ye bá nyaane.

1

Magozwe tiina na tiga to, o deem ta ye bena yanu mo. O ma vu o zoore de o nabera. Nɔɔno wom wó ni bu wom lanyerane. O ba pae Magozwe wudiu dedɛ. O pae bakeira kam toŋe totoŋ-dɛɛra mo.

2

Magozwe na poone naa o na bwei o na bera wom kolo, o yeine o maŋe o mo. Magozwe ná bwei ne o wo wane o vu sikuli na. O nabera wom wo mage-o mo o daare o ta we, "Nmo ye jworo mo se n wane n lɔre woŋo." O na zu dedaane o bena yatɔ to, Magozwe duri mo o nabera wom tei ne, o bobo o tege pwooni ne.

3

Pwooni ŋwea chamma mo, ko maa pa se bakeiri sem kwaane dɛ wone se bá na bá ni wodiu. Maŋa kadwoŋe ne, bá yeine ba ja bá mo. Maŋa kadwoŋe ne bá maa mage bá. Bá ná weela bá ba nae wola. Bia bam kwaane de sabu fenfee kolo bá na lwoori to mo, de kolo bá na yeige maaro de ba na yeine ba jwoori ba fɔge wonnu telo to mo. Ŋwea chamma dedɛ bɛŋwaane jara de bia badwonna balo na lage se ba taa tei jega kam tio kom ne to mo.

4

Dɛ dedoa mo Magozwe wo puuri baŋane o nia, pa se o na tɔn-dwoŋ-kikɔrɔ o kwei o guguni ko lanyerane o ke ywolo wone. Dɛ maama o wó kwei tɔnɔ kom mo o ni nyenyro telo na wo ko wone to, bɛ-waane o ware o ga tɔnɔ kom.

5

Nyenyero tem bere sensɔla na tɛ bakeirebu na lage se o chwo luu-zuŋa to mo. Magozwe maa teene se o de chwo luu-zuŋa. Maŋa kadwoŋe ne o yeine o bɔŋe we wonto mo ye bu wolo na wo sensɔla kam wone to.

6

Waaro mo wora ye Magozwe zege chwoŋa ni ne o lwoora. Baaro maa vu o yi o tei, "Dɛ n lei amo ye Thomas mo. A toŋe bwolabwola ywo mo, mɛ n na wo na wodiu n di to." O maa bere sɔŋɔ na turi de sun-muni ye ko pu de wɛyuu nyenyego to. "Ajege teena we n na vei da n wó na wodiu?" o na bwei. Magozwe maa ni baaro wom de sɔŋɔ kom ye o leire. "Dɛ doŋe," o daare o maa kɛa.

7

Chane selo na kɛ to bakeire bia balo na tege pwoone ne to laam me de Thomas jega kam ne mo. O swoe se o taa ŋɔɔne de nɔɔna mo. Ko fɔge ko dae balo na tege pwoone ne to. Thomas yeine o cheige nɔɔna bam konto ŋwea na vei tei to mo. O jege maŋa o pa ba, o ba ke bane de ba o dae wolo na bá pae ba zula to. Bakeirebia bam badwonna bobo ba vei sɔŋɔ kolo na turi de sun-muni de wɛyuu nyenyego to mo ba di wia ne.

8

Magozwe jei chwoŋa ni ne mo o ni o nyenyero tɔnɔ kom ye Thomas ba jeine o twɛ-o. "Sensɔla kam tɛ bɛ taane mo?" Thomas bwei. "Ka tɛ bakeirebu wolo na jege luuzuŋa chworo taane mo," Magozwe leire. "Bo keirebu wom yere mo bɛ?" Thomas daa bwei. "Amo yeire. A ware a ga," Magozwe leire tigatiga.

9

Bá daa na ba jeere daane to Magozwe bobo o tɛ o ŋwea na ye tei mo o pae Thomas. Ko ye o nabera wom taane de kolo na pɛ se o duri o sɔŋɔ ne to mo. Thomas wó tage taane dedɛ, o nam wó tage Magozwe o na wo ke kolo to. Amaa o yeine o daane o cheige mo. Maŋa kadwoŋe ne bá ŋɔɔne ye ba di mo sŋɔŋ kolo na jege wɛyuu nyenyego ne to mo.

10

Ko na ba yi Magozwe bena fuga loradɛ to, Thomas pɛ o sensɔla tɔn-doŋo mo. Senɔɔla kam deem tɛ bakeire bu wodwoŋe na nuŋi tio-balaŋa ne to, o ba o je bɔl-mageno pa nɔɔna dedɛ yei-o to mo. Thomas gage sensɔla kam o pa Magozwe kuni dedɛ pa se dɛ dedoa o maa ta owe, "A bɔŋe we maŋa yia se n vu sikuuli n zamse garem. Nmo boŋe tɛ mo?" Thomas maa we, o yei jeiga kalo bia na wó vu bá taa wora ye bá zamesa to.

11

Magozwe ma boŋe jei-doŋa kam de sikuuli veiŋa kam boboŋa. Se a nabera taane dem na ye chega ye a na vei sikuuli ye a wo lɔre kolokolo? Se ba na mage ne jei-doŋa kam ne? Foomi ma ja-o. "Ko wó taa lamma se a ta wo pwoone ne mo," o na boŋe tei mo kɔnto.

12

O maa ta o o foone dem o bere Thomas. Dɛ delo bu wom ŋwea wó leire o na vei jei-doŋa kam ne.

13

Magozwe maa vu o zo diga na wo sɔŋɔ na pugi de saonyua to. O de bakeirebia balei mo zoori diga kam wone. Sɔŋɔ kom wone bia fuga mo zoori da. Banto de bia kwo nakɔ o yere na ye Cissy to de o baro, kukuri setɔ, digabu de buŋ-kweo mo zoora.

14

Magozwe bobo sikuuli ye ko maa chamma. O jege se o ga dedɛ mo se o wane o yi o dwonna bam. Maŋa kadwoŋe ne o yeine o lage se o yage. Amaa o na boŋe luu-zuŋa chworo de bɔl-mageno wom na wo sensɔla tɔnɔ kom wone to pa se o ba yaga. Adwonna na wane ba ke to a de baá yage.

15

Magozwe jei sɔŋɔ kolo na pugi sao-nyua to kunkɔlɔ ne mo o gare sensɔla tɔnɔ o na jaane o nuŋi sikuuli ne to. Thomas maa ba o jeine. "Sensɔla kam tɛ bɛ taane mo?" Thomas bwei-o. "Ka tɛ bakeirebu wolo na ye bereno to taane mo," Magozwe leire-o. "Bakeira kam yere mo bɛ?" Thomas daa bwei. "Ka yere mo Magozwe," Magozwe ma pa mɔŋɔ.

16
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Magozwe
Author - Lesley Koyi
Translation - Kaba Conrald (OLE Ghana)
Illustration - Wiehan de Jager
Language - Kasem
Level - Longer paragraphs